Multimetre Nedir, Nasıl Kullanılır?

Multimetre Tanımı

Multimetere; avometre, ölçü aleti volt-ohm metre olarak isimlendirilen bir ölçüm cihazıdır. Multimetre; elektrik voltajını, akımı (amper), direnci ve diğer değerleri ölçmek için kullanılan taşınabilir cihazıdır. Multimetreler analog ve dijital olarak iki şekilde üretilmektedir.

Bu cihazlar akü voltajını ölçmek, arızaları tespit etmek ve karmaşık teşhislerde kullanılmak üzere üretilmiştir. Dijital(sayısal) veya analog (ibreli) multimetreler; direnç, akım ve gerilim gibi büyüklüklerin yanında bazı elektronik devre elemanlarının değerlerinin ölçümünü tek bir bütünleşik ölçüm aletinde birleştirmiş ve ölçüm sonucunu ise sayısal olarak değerlendiren ve genellikle likit kristal bir ekranda gösteren cihazlardır. Multimetrenin hangi büyüklüğü ölçeceği, mod seçicisinin getireceği konum ile belirlenir.

Doğru akım gerilimi, direnç ve akım ölçümlerinin yanında kondansatör, diyot, sıcaklık, alternatif gerilim ve mili Volt kademeleri de mevcuttur. Ölçümü yapabilmek için cihazın ölçüm ucu yani Com ve pozitif problar elemana temas ettirilmek yoluyla ölçüm yapılır.

Analog Multimetreler

Analog veya dijital avometre ile ölçüm yapmak için farklı teknikler gerekmez. Aradaki fark yalnızca kademe seçimi ve analog avometrelerde skalanın tek olmasından kaynaklanan okuma zorluğudur. Analog ölçü aletlerinin mekanik kısımları genel olarak; daimi mıknatıslılar, skala taksimatı, sıfır ayar vidası ve ibrelerden oluşmaktadır.

Dijital Multimetreler

Dijital multimetreler ile ölçüm yapmak daha kolaydır. Ancak bazı değerlerin ölçülmesinde analog avometrelerdeki kadar hassas ölçüm yapmayabilir. Dijital multimetreler ile ölçüm yapılırken değer ekranında görünen değer, ölçülen değerin kendisidir; ayrıca hesaplama işlemi yapılmasını gerektirmez. Multimetrelerde direnç, endüktans ve kapasite ölçümü aynen Lrc uytmetreler de olduğu gibi yapılır.

Akım ve gerilim ölçerken, AC-DC seçimi kademe anahtarı ile uygun kademe seçimi yapılırken bazı multimetrelerde ayrı bir komütatör anahtar aracılığı ile yapılmaktadır. Ölçüm yapılırken bu seçim unutulmamalıdır. Multimetrelerin bazılarında ölçülecek A, Ω, V kısımları tek kademelidir. Bu avometrelerde yanız ölçüm yapılacak kademenin seçilmesi yeterlidir.

İlgili yazı; Analog ve Dijital Multimetre Arasındaki Fark

Multimetre Kullanma

Analog ve dijital multimetrelerin kullanımı neredeyse aynıdır. Multimetre cihazında iki kablo( kırmızı ve siyah) ve üç adet bağlantı noktası. Siyah prob “ortak” bağlantı noktasına takılır. Kırmızı prob, ölçüm yapılacak işleve bağlı olarak diğer bağlantı noktalarından birine takılır.

Problar taktıktan sonra, işlevi ve belirli ölçüm aralığını seçmek için test cihazının ortasındaki düğmeyi çevirin. Örneğin, düğme “20V DC” olarak ayarlandığında, test cihazı 20 volta kadar DC (doğru akım) voltajını tespit edecektir. Daha küçük voltajları ölçmek için düğmeyi 2V veya 200mV konumuna ayarlayabilirsiniz.

Okuma işlemi yapmak, her bir probun metal sivri ucuna test edilecek terminallerden veya tellerden birine dokunun. Gerilim (veya başka bir değer) test cihazında okunacaktır. Gerilim veya akım test cihazının maksimum değerini aşmıyorsa, değer yükseltilmelidir Ayrıca, elektriksel bir test sırasında test uçlarının çıplak metal uçlarına asla dokunmamaya dikkat edin.

Multimetre İşlevleri

Multimetreler, modele bağlı olarak birçok farklı okuma yapabilir. Temel test cihazları voltaj, amper ve direnci ölçer ve sürekliliği kontrol etmek için kullanılabilir. Daha gelişmiş multimetreler aşağıdaki değerlerin tümünü test edebilir:

• AC (alternatif akım) voltajı ve amperi
• DC (doğru akım) voltaj ve amper
• Direnç (ohm)
• Kapasite (farads)
• İletkenlik (siemens)
• Desibeller 
• Frekans (Hz)
• Endüktans (henrysler)
• Sıcaklık Santigrat veya Fahrenhayt 

Aksesuarlar veya özel sensörler, aşağıdakiler gibi ek okumalar için bazı multimetrelere takılabilir:

• Işık seviyesi
• Asidite
• Alkaliklik
• Rüzgar hızı
• Bağıl nem