İndüksiyon Motorları (AC, Asenkron Motorlar) Nasıl Çalışır?

Asenkron motorlar en yaygın kullanılan elektrik makinelerindir. Alternatiflerine göre daha ucuz, sağlam ve bakımları daha kolaydır. Bu yazımızda 3 fazlı sincap kafesli asenkron motorun çalışmasından bahsedeceğim.

Asenkron motorlar iki ana kısımdan oluşmaktadır. Stator (sabit kısım) ve Rotor(hareketli kısım) dır. Stator yüksek geçirgenli çelik plakaların sıkıştırılarak çelik veya dökme şasiye montajı ile oluşturulur. Bobin sarımları statorun boşluklarına oturtulur.

Elektrik akımı içerisinden geçirildiğinde ise dönen manyetik alan oluşur. Manyetik alanın hızına senkron hız denilmektedir. Bu alanın içine kapalı bir iletken koyduğumuzda manyetik alandan dolayı Faraday yasasına göre; iletkende bir akım meydana gelecektir. Oluşan akımdan dolayı oluşan manyetik alan çekme ve itme kuvveti oluşturur.

Stator ortasındaki metal parça dönmeye başlayacaktır. Benzer durum indüksiyon motorları içinde de oluşur. Burada basit bir stator yerine sincap kafesli motor kullanılır ve akım buraya uygulandığında sincap kafes dönmeye başlar bundan dolayı bu motorlara indüksiyon motor dedir.

İndüksiyon Motoru Nasıl Çalışır?

Elektriğin direk temas yerine rotorun indüklemesi ile olur. İndüklemeye yardımcı olmak için rotor içine çelik parçalar yerleştirilir. Bu sayede hem rotor hem de manyetik alan birlikte dönmektedir. Bu şekilde kayıplar en aza indirilir.

Rotorun dönme hızı neye bağlıdır? Manyetik alan ile rotorun hızının aynı olduğunu varsayalım. İkisi de aynı hızda döneceği için dönen rotor sabit manyetik alana maruz kalacaktır. Bundan dolayı motor indüklenmiş ve uyarılmış alana maruz kalmaz. Bu durum ise rotor çubuklarına sıfır kuvvet uygulanması anlamına gelir. Böylece rotor gittikçe yavaşlar ve değişken manyetik alana maruz kalır. Bu sayede uyarılmış akım ve elektrik alana yeniden yükselecek ve rotor hızlanacaktır. Kısaca rotor manyetik alan hızına yetişemez. Senkron ve rotor hızının arasındaki fark kayma olarak isimlendirilir. bu manyetik sonucu oluşan güç rotor ve miller sayesinde iletilir. Diğer bir enerji kaybı ise ısıdır. Bu yüzden rotorun diğer uçundan bir fan bulunur.