Elektrik Sayacı Nedir, Nasıl Bağlanır?

Elektrik ölçümlerinde sık kullanılan watt ismi, buhar motorunun mucidi James Watt’ın soyadından gelmektedir. Watt elektriksel güç birimi olarak bilinir. Akım ve gerilim Watt ile doğru orantılıdır. P=IxV olarak gösterilir.

Bilindiği üzere elektrikli alıcıların çalışması için bir güce ihtiyaç vardır. Bu gücü hesaplayıp ücretlendirmek için ise elektrik sayaçları kullanılır.

Küçük cihazların güç tüketimi genellikle Watt cinsinden ölçülür, fakat kullanılan enerji miktarı artıkça değer karmaşası olmaktadır. Bir Watt bir volt değeri altındaki bir amper güce eşittir. Bunun için ise daha büyük cihazların güç tüketimi kilowatt (kW) olarak ölçülür. Güç tüketimi arttıkça megawatt (MW) ve gigawatt (GW) gibi kilovatın katları cinsinden ölçülür. Bir MW 1.000 kW (veya 1.000.000 Watt) ve bir GW 1.000 MW (veya 1.000.000.000 Watt).

Güç Ölçümü

Güç ölçümü doğrudan bir wattmetre ve devreye bağlanacak ampermetre ile ölçülebilir. Bu akım ve gerilim değerlerinin çarpımı (P = V x I ) yine devrede harcanan gücü vermektedir. Güç ölçümü hesaplanırken 1 saat referans alınır ve bu referans üzerinden ölçüm yapılır. Bir elektrik santralinin ürettiği elektrik veya müşterinin kullandığı elektrik hizmeti miktarı genellikle kilovat (kWh) cinsinden ölçülür. Bir kWh, bir saat boyunca üretilen veya tüketilen güçe eşittir. Örneğin; beş saat boyunca 40 Watt (0,04 kW) ampul kullanıyorsanız, 200 Wh veya 0,2 kWh elektrik enerjisi tüketilir. Doğrudan doğruya güç ölçen aletlere wattmetre denir. Wattmetrelerin, dijital ve analog tipleri bulunmakta olup seviye olarak genelde W ve KW seviyelerinde sınıflandırılırlar. Wattmetreler ile doğru ve alternatif akımda güç ölçülebilir. AC ve DC’de güç ölçebilen wattmetrede ise AC-DC kademe seçimine dikkat edilmelidir.

Analog sayaçlarda akım ve gerilim bobini mevcut olup sayaca bağlı devreden akım geçtiğinde oluşan manyetik alan sayaç içerisindeki alüminyum diskin dönmesini sağlar. Diskteki hareket bağlı olduğu bir numaratöre aktarılır, böylece harcanan elektrik enerjisi miktarı numaratör ile ifade edilir. Elektronik sayaçlarda ölçülen iş dijital bir ekrandan okunur. Bu sayaçlarda ölçülen değer, tarih, gerçek zaman saati dönüşümlü olarak dijital ekranda ifade edilir. Elektronik sayaçlar farklı tarifeler üzerinden ücretlendirme yapmanın yanında optik port vasıtası ile okuma kolaylığı sağlamaktadır. Bu sayaçalar kalibrasyona analog sayaçlara göre daha az ihtiyaç duyar.

EPDK tarafından Aralık 2016 itibariyle alınan ve 31 Aralık 2016’dan itibaren uygulamaya geçen karara göre sayaç okumaları, sayaç saatinin yaz saati uygulaması için güncellenme durumuna göre değişiklik gösterir. Eğer sayaç saati sürekli yaz saati uygulamasına göre güncellendiyse tüketim ölçümleri yıl boyunca aşağıdaki zaman dilimlerine göre yapılacaktır. Gündüz dönemi : saat 06:00 – 17:00 Puant dönemi : saat 17:00 – 22:00 Gece dönemi : saat 22:00 – 06:00

Sayaç Bağlantısı

Sayaç bağlantısında yapılması gereken sadece faz ve nötrü girip çıkmak olacaktır.

Sayacın montajı, kullanma kılavuzundaki güvenlik ve teknik bilgilere vakıf, uzman personel tarafında yapılmalıdır.Sayacın takılıp sökülmesi esnasında elektrik kesilmeli ve elektrikli bölümlere dokunulmamalıdır. Montaj sonra mühürlenen üst kapak TEDAŞ yetkileri tarafından açılmalıdır.Sayaç montaj yeri toz,su, rutubet v.b. gibi dış etkenlerden arındırılmış yerlerde olmalıdır.