Rüzgar Türbini Nedir? Nasıl Çalışır?

Sıradaki içerik:

Rüzgar Türbini Nedir? Nasıl Çalışır?

e
sv

Elektrik Panosu Nedir? Bağlantısı Nasıl Yapılır?

2741 okunma — 24 Aralık 2022 09:44

Elektrik  panosu veya Güç dağıtım panosu, elektrik akımını çeşitli devrelere bölen ve her devre için koruyucu sigorta ya da devre kesici sağlayan sistemdir. Elektrik panosu elektrik sistemini güvenli bir şekilde yardımcı devrelere böler. Kısa devre veya yangın gibi kazaları önlemeye yardımcı olur.

Şehir şebekesi olarak da adlandırılan ana şebeke akımı doğrudan elektrik devrelerine ya da komponentlerine verilirse hasara neden olabilir. Bu nedenle devrelerin doğabilecek aşırı akım durumları karşısında kullanılması gerekir. Binalarda, fabrikalarda hatta gemi gibi araçlarda bu koruma elektrik panosu ile sağlanır.

Elektrik panosu tüm devrelerin gücünü kontrol eden bir ana güç anahtarı ile çalışmaktadır. Dağıtım panosu, devrelerin her birini kendi anahtarlarına ayırır. Bu şekilde belirli bir noktada elektrik kapatılırken, diğer noktalarda elektrik kesintisi yaşanmamaktadır.

Elektrik Panosunda Yer Alan Parçalar

“Elektrik panosu nedir?” diye sorulduğunda herkesin kafasında farklı bir yapı belirebilir. İnşaat ağırlıklı iş yapan bir firma için bir pano ana ve tali dağıtım panosu, endüstriyel iş yapan bir firma için ise motor kontrol panosu manasına gelebilir. Fakat basit bir pano şu parçalardan oluşur:

  • Pano gövdesi
  • Taban sacı
  • Taban sacı üzerine DIN rayı vasıtasıyla oturtulmuş şalt malzemeler veya otomasyon malzemeleri
  • Klemens, kablo kanalı, kablo rakoru gibi sarf malzemeler
  • Baralar veya kablolar
  • Ön kapaklar ve kapı kilidi

Bu parçaların pano tipine göre değişiklik gösterebileceğini unutmamak gerekir.

Elektrik Panosu Çeşitleri

  • Ana Dağıtım Panosu:

Bir tesisin girişindeki ana dağıtım üssüdür. Çok sayıda devre kesici ve koruma elemanları bulunur. Bir binaya enerji ilk ana dağıtım panosu aracılığıyla giriş yapar. Bu nedenle yüksek amperli elemanlar ana dağıtım panosu üzerindedir.

  • Tali Dağıtım Panosu:

Ana dağıtım panosu çıkışına bağlanan, binanın katlarında ve çeşitli bölgelerinde konumlandırılan, daha küçük dağıtım panolarıdır. Binadaki yüklerin tüm girişleri bu panodadır. Ana dağıtım panolarına göre düşük akımlı cihazlar bulunur.

  • Sigorta Kutusu:

Evlerde bulunan sigortaların ve kaçak akım anahtarlarının bulunduğu küçük kutudur. Bir pano olarak nitelendirilebilir. Bazen plastik bazen de metal bir gövdeye sahiptir. Tali dağıtım panolarından gelen enerji sigorta kutusuna buradan da aydınlatma ve prizlere gider

  • Kompanzasyon Panosu

Reaktif güç kompanzasyonu için üretilen içerisinde kondansatör gruplarının, harmonik reaktörlerin, kontaktörlerin, koruma elemanlarının, reaktif rölenin bulunduğu özel bir panodur.

  • MCC Panosu

Motor gruplarının kontrol edildiği endüstriyel tipteki panolardır. Endüstriyel tesislerde kullanılır ve motor kontrol merkezi olarak görev yapar.

  • Sayaç Panosu

Bina girişinde elektrik sayaçlarının olduğu panodur. Ana dağıtım ve tali dağıtım panolarının yanında sayaç panoları da ayrı olarak yapılır.

  • Makine Panosu

Jeneratör, kompresör, yangın sistemi gibi makinelerin kendine has panoları olur. Nasıl bir binanın girişinde pano varsa makinelerin girişinde de küçük bir pano bulunur. Makineyi kontrol eder.

  • Şantiye Panosu

İnşaatlarda geçici olarak kullanılan, şantiyenin elektrik ihtiyacını karşılamak amacıyla yapılan panolardır. Şantiye bitince kaldırılır.

  • PLC veya Otomasyon Panosu

PLC devrelerinde ve endüstriyel otomasyon uygulamalarında kullanılan ve çeşitli kontrol ve kumanda fonksiyonlarını yerine getiren pano tipidir.

  • Transfer Panosu

Jeneratör uygulamalarında şebeke ve jeneratör arası geçişi sağlayan panodur.

  • Senkronizasyon Panosu

Jeneratörler aynı anda çalışmalı ve yükleri senkronize bir şekilde beslemeliyse bir senkron pano üretilir.

  • Orta Gerilim Panolar

Genelde kesici ağırlıklı elemanlar bulunan, ana dağıtım panoları ve iletim hatları arasındaki geçişi sağlayan koruma ve kontrol panolarıdır.

Elektrik Panosu Nasıl Yapılır?

Elektrik panosu öncelikle bilgisayar ortamında bazı programlar ile projelendirilir. Panonun iskeletini oluşturmak için kullanılan bir takım programları mevcuttur. Bilgisayar programı ile panoda kullanılacak sacların ölçüleri belirlenir, delinecek yerler saptanır. Sac işleme makinesine verilen komutlar yardımıyla, bilgisayar programında çizilen model elde edilir. Yapımın son aşamasını boya oluşturmaktadır. Dış boya kalitesi ve kalınlığı panonun ömrünü belirler. Panonun bağlantı ve kapakları boya işleminden sonra yapılır ve montaja hazır hale getirilir. Pano imalatı sırasında bir dizi element kullanılır. Bara ve izolatörü, kablo pabuçları, iletkenler, kablo bağları, kablo kanalı ve klemensler pano imalatı sırasında kullanılan gereçlerdir. T abi ki bu gereçlerin çeşitliliği panonun kullanım alanına göre farklılık gösterecektir. Elektrik panosu yapımında kullanılan parçalar ise; hareket rayı, montaj plakaları, sabit raflar, hareketli raflar, ünite ara contası, pano lambası ve lamba kapı anahtarıdır.

Bilgisayar Ortamında Tasarlanan Elektrik Panosu

Elektrik panosunun mutlaka uluslararası belirlenmiş standartlar ile üretilmesi gerekmektedir. Elektrik panoları için Uluslararası standartlar,  uzun yıllar boyunca yapılan araştırmalar ve deneyler sonucunda belirlenmiş olup riski en aza indirgemek için oluşturulmuştur. Elektrik panosu standartları her yıl yeni gelişmelere paralel olarak standartlara yenilikler eklenmektedir.

Elektrik Panosu standartlara uygun bir şekilde üretildiği ve doğru testler yapılarak devreye alındığında kendisi tehlikeli ürün olmaktan çıkacak, oluşabilecek tehlikelere karşı koruma, kontrol görevlerini yerine getirebilecektir.

Elektrik Panosu Montajı Nasıl Yapılır?

İş Sağlığı ve Güvenliği kapsamında elektrik panosu yerleşimi büyük önem taşır. Güvenliğin yanı sıra estetik nedenlerden dolayı da panonun binanın doğru yerine yerleştirilmesi gerekir. Ayrıca pano dolaplarının elektrik panosu kilidi ile güvene alınması da gerekmektedir. Kilitlerin anahtarları, panonun yanı sıra tesisin veya binanın güvenliğinden sorumlu olan yetkililer, teknisyenler ve mühendisler tarafından taşınmalıdır. Ayrıca yerleşim sırasında panonun uygun etiketlerle işaretlenmesi gerekir. Elektrik panosu etiketi, pano içerisinde akım olduğunu ve çalışanların dikkatli yaklaşması gerektiğini ifade der. Etiketleme hem panonun dış bölümünde hem de iç bölümünde yapılmalıdır. İş Sağlığı ve Güvenliği yönetmeliğinde belirtilen sarı işaretli etiketler ve diğer tüm pano güvenlik işaretleri kullanılmalıdır.

Aslında “Elektrik panosu nasıl bağlanır?” “Elektrik panosu montajı nasıl yapılır?” sorularının tam olarak tek cevap altında toplanması çok zor. Örneğin bir dağıtım panosu yapıyorsanız tamamen farklı bir yöntem izlerken MCC panosu ya da çekmeceli pano yapıyorsanız bu yöntem çok farklı olabilir. Ancak elektrik panosunun montajında ileriye dönük olarak dikkat edilmesi gereken çeşitli hususlar bulunmaktadır. Elektrik panosu montajı nasıl yapılır konusunda öncelikli olarak şasenin yerleştirilmesi gerekmektedir. Bunun ardından sayaç, şalter vb. elektrik elemanlarının pano içerisinde  tasarıma göre yerleştirilmesi gerekmektedir. Son olarak ise bağlantı elemanları ile kabloların bağlanması gerekmektedir. Gerekli kontrollerin yapılmasının ardından ise montaj son bulmaktadır.

Ana Dağıtım Panosu Montaj ve Bağlantı Şeması

Elektrik Panosu Seçimi Nasıl Yapılır?

Pano seçimi yaparken birçok faktör etkili olur. Bu faktörlerden bazıları şu şekilde sıralanabilir.

-Kullanım alanı

-Uygulama yapılacak alandaki cihazların hassasiyet derecesi

-İhtiyaç duyulan boyut

Bu üç faktör göz önüne alındığında uygun elektrik panosu ebatları, şekli ve tasarımı seçilebilir. Kullanım alanı panonun özelliklerini belirleyecektir. Standart harici tip pano, sıva altı panolar ve sıva üstü panolar ile temel ihtiyaçlar karşılanabilir. Bunun yanı sıra modüler ve yarı modüler panolar da aynı anda birden fazla çözüme ihtiyaç duyan firmaların imdadına koşar. Ev tipi panolar ve gemi tipi panolar ise özel iç mekan ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlayan özel üretimlerdir.

  • Site İçi Yorumlar

En az 10 karakter gerekli