Sitemize üye olarak beğendiğiniz içerikleri favorilerinize ekleyebilir, kendi ürettiğiniz ya da internet üzerinde beğendiğiniz içerikleri sitemizin ziyaretçilerine içerik gönder seçeneği ile sunabilirsiniz.
Zaten bir üyeliğiniz mevcut mu ? Giriş yapın
Sitemize üye olarak beğendiğiniz içerikleri favorilerinize ekleyebilir, kendi ürettiğiniz ya da internet üzerinde beğendiğiniz içerikleri sitemizin ziyaretçilerine içerik gönder seçeneği ile sunabilirsiniz.
Üyelerimize Özel Tüm Opsiyonlardan Kayıt Olarak Faydalanabilirsiniz
Temel Elektrik ve Elektronik Semboller
Biz elektrikçilere, sorulan en kafa karıştırıcı sorulardan birisi de seri ve paralel bağlı ampüllerin hangisinin daha parlak yanacağıdır. İnternet ortamında da bu konu ile ilgili birçok kafa karıştırıcı soru ve cevap vardır. Fakat basit şekilde bu konuya açılık getirme zamanı gelmiştir.
80W ve 100W’lık İki Ampul Seri ve Paralel Olarak Bağlanırsa Hangisi Daha Parlak Parlar? Bu örnek üzerinden sizlere anlatmaya çalışacağım.
İlk olarak seri bağlantı yapalım ve bakalım hangisi daha parlak yanacak.
Ampulün parlaklığı gerilime, akıma (V x I = Güç) ve dirence bağlıdır.
Seri yada paralel olması fark etmeksizin devrede direnci fazla olan daha parlak yanacaktır.
Ayrıca, Watt cinsinden harcanan gücün parlaklığın birimi olmadığını unutmayın. Parlaklık birimi lümendir
Anma gerilimi 220V olan 80W ve 100 W iki ampülü seri olarak bağladığımızı varsayalım. Bu durumda direnci yüksek ve güç kaybı daha fazla olan ampul diğerinden daha parlak yanacaktır
80 watt olan daha parlak yanacaktır.
Gelin bunu hesaplama olarak sizlere gösterelim.
Güç
P = V x I veya P = I 2 R veya P = V 2 /R
Şimdi, Ampul 1’in (80W) direnci;
Seri devrede gerilim: V T = V 1 + V 2 + V 3 …+ V n
Seri devrede akım: I T = I 1 = I 2 = I 3 …I n
Bu nedenle,
R, = V 2 / P 80
R 80W = 220 2 / 80W
R 80W = 605Ω
ve Ampul 2’nin (100W) direnci;
R, = V 2 / P 100
R 100W = 220 2 / 100W
R 100W = 484Ω
Şimdi, Akım;
I = V/R
= V / (R 80W + R 100W )
= 220V / (605Ω + 484Ω)
I = 0.202A
Şimdi,
Ampul 1 (80W) tarafından dağıtılan güç
P = I 2 R
P 80W = (0.202A) 2 x 605Ω
P 80W = 24.68W
Ampul 2 (100W) tarafından dağıtılan güç
P = I 2 R 100
P 100W = (0.202A) 2 x 484Ω
P 100W = 19,74W
Bu nedenle, harcanan kanıtlanmış güç P 80W > P 100W, yani 80W ampül 100Wlık ampülden fazla güç tüketir . Bu nedenle 80W ampul seri bağlandığında 100W ampulden daha parlaktır. Ohm yasası ile her bir ampuldeki voltaj düşümü bulabilir.
Ampuller Paralel Bağlandığında
Bu durumda da aynısı olacaktır yani daha fazla akım ve yüksek güç tüketen ampul diğerinden daha parlak yanacaktır. Fakat paralel ver seri devrelerin temel prensipleri göz aradı edilmemelidir. Bu karışıklığı gidermek için aşağıdaki hesaplamaları ve örnekleri görelim.
Güç
P = V x I veya P = I 2 R veya P = V 2 /R
Paralel Devrede Gerilim: V T = V 1 = V 2 = V3 …V n
Paralel devrede akım: I T = I 1 + I 2 + I 3 …I n
Bu nedenle,
R, = V 2 / P
R 80W = 220 2 / 80W
R 80W = 605Ω
ve Ampul 2’nin (100W) direnci;
R, = V 2 / P
R 100W = 220 2 / 100W
R 100W = 484Ω
Şimdi,
Paralel bir devrede voltajlar aynı olduğundan Ampul 1 (80W) tarafından harcanan güç.
P = V 2 / R 1
P 80W = (220V) 2 / 605Ω
P 80W = 80W
Ampul 2 (100W) tarafından dağıtılan güç
P = V 2 / R 2
P 100W = (220V) 2 / 484Ω
Yani kısaca P 100W > P 80W durum budur.
Yukarıdaki durumu doğrulamak için, her bir ampul için akımı da bulabilir ve ardından güç tüketimini aşağıdaki gibi P = V x I ile bulabilirsiniz. 220V olan ampulün anma gerilimini kullandık.
I = P / V
Ampul 1 için (80W)
I 80 = P 80 / 220 = 80W / 220 = 0.364A
I 80 = 0.364A
Ampul 2 için (100W)
I 100 = P 100 / 220 = 100W / 220 = 0.455A
I 100 = 0.455A
Şimdi,
Paralel devrede voltajlar aynı olduğundan Ampul 1 (80W) tarafından harcanan güç.
P = I 2 R 1
P 80W = 0.364 2 bir 605Ω x
P 80W = 80W
Ampul 2 (100W) tarafından dağıtılan güç
P = I 2 R 2
P 100W = 0.455 2 bir 484Ω x
P 100W = 100W
Paralel devrede Toplam Akım
I T = I 1 + I 2 = 0.364 + 0.455 = 0.818A
Dolayısıyla 100W ampul paralel bağlandığında 80W ampulden daha parlak yanacaktır .
Hesaplamalar ve Örnekler Olmadan
Basitleştirmek için, “yüksek güçlü” ampulün “daha az dirençli” olacağı gerçeğini daima aklınızda bulundurun. Ampulün yüksek dereceli filamenti, düşük watt değerinden daha kalındır. Bizim durumumuzda 80W ampulün filamanı 100W ampulden daha incedir.
Yani 100 Watt’lık ampulün direnci daha az, 80 Watt’lık ampulün direnci yüksektir .
Ampuller seri bağlandığında
Bir seri devredeki akımın her noktada aynı olduğunu biliyoruz, her iki ampulün de aynı akımı aldığı ve voltajların farklı olduğu anlamına gelir. Açıkçası, daha yüksek dirençli ampul (80W) üzerindeki voltaj düşüşü daha fazla olacaktır. Böylece 80W ampul, seri bağlı 100W ampul ile karşılaştırıldığında daha parlak yanacaktır, çünkü aynı akım her iki ampulden de akmaktadır, burada 80W ampulün daha düşük watt nedeniyle daha fazla dirence sahip olması, filaman daha ince olduğu için daha fazla güç harcadığı anlamına gelir ( P= Gücün voltajla doğru orantılı ve dirençle ters orantılı olduğu V 2 /R ) ve 100 W ampulden daha yüksek ısı ve ışık üretir .
Ampuller Paralel Bağlandığında
Ayrıca paralel bir devredeki voltajın her bölümde aynı olduğunu biliyoruz, bu da her iki ampulün de aynı voltaj düşüşüne sahip olduğu anlamına gelir. Şimdi daha az dirence sahip ampulde daha fazla akım akacaktır ki bu sefer 100W ampul yani 100W ampul 80W ampulden ( P=I 2R ) daha fazla güç harcar, burada akım ve direnç güçle doğru orantılıdır. Dolayısıyla paralel bir devrede 100W ampul daha parlak yanacaktır .
Yorum Yaz